پیچیدگی‌های توسعه گردشگری و هنر مدیریت سیستمی/ فارس پیشرو در شروع اصلاح ساختارها

 به گزارش گنجینه فارس مشکل اساسی که توسعه گردشگری با آن روبرو است این است که این صنعت مانند یک سیستم است که هر کدام از بخش های آن یک کارکرد دارد اما متاسفانه در کشور ما هر یک از این بخش ها به دست یک ارگان و سازمان مجزا اداره میشود.

وزارتخانه های میراث‌فرهنگی، مسکن و شهرسازی، ارشاد و... سازمان محیط زیست، متولیان حوزه انرژی، سازمان‌ها، انجمن ها و مجامع مرتبط با هتل داری و جهانگردی، شهرداری ها، بنیاد مستضعفان و سایر بنیادها و.... بخشی از تصمیم گیران و مجریان حوزه گردشگری اند.

تفکر سیستمی در چنین شرایطی مدیریت واحد را پیشنهاد می‌دهد که اگر اینگونه نباشد تصمیمات مختلف به دلیل موازی کاری ها و عدم هماهنگی ها به بن بست می خورد همچنانکه هم اکنون شاهدیم پروژه‌های مهمی در نیمه راه با مخالفت برخی سازمان ها متوقف می گردد و مشخص نیست هزینه ها و زمان و انرژی ای که هدر می رود را چه کسی باید بپردازد؟!

همراه نبودن برخی سازمان‌ها، انجمن ها و مجریان حوزه گردشگری در تصمیم سازی ها و تصمیم گیری های کلان و بهانه تراشی ها و دخالت دادن نظرات سلیقه ای در این تصمیمات، در کنار مشکلات بین الملل، همچنین وجود برخی نگاه های سیاسی و حزبی بجای تخصص گرایی مدیریت این صنعت را با چالش های زیادی مواجه کرده است.

اما استان فارس با ارائه راهکاری در این حوزه به گواه فعالان گردشگری این استان، توانسته بخشی از این مشکلات را مدیریت کند اگرچه تا رسیدن به نقطه مطلوب هنوز فاصله زیادی وجود دارد.

فارس با تشکیل معاونت گردشگری در استانداری خود و کشاندن تصمیمات گردشگری به سطح مدیریت ارشد استان و ایجاد ساختارهای جدید مدیریتی توانسته بخشی از این چالش ها را حل کند اگر چه همچنان با بهانه جویی ها و عدم همراهی هایی نیز در ابعاد مختلف روبروست که رفع آن نیازمند تدابیر هوشمندانه است.

در حوزه گردشگری فارس، در این دو سه سال موضوعاتی پیش آمد که اگر چنانچه به سرعت حل و فصل نمی شد می توانست سونامی وار در ابعاد رسانه ای بزرگ، بحران زا و تنش آفرین باشد و با هنر مدیریت پنهان و موثر معاونت گردشگری استانداری، در فضایی کاملا غیر تبلیغاتی و بدون کمترین هیاهوی رسانه ای، به فضایی آرام هدایت و مدیریت شد.

در حوزه گردشگری برای مشارکت مردمی نیز تعریف ساختاری صورت نگرفته بود که با ابتکار عمل تشکیل هیات اندیشه ورز تا حدی مرتفع گردید و طبق آمارها طی دو سال اخیر با تشکیل ده ها نشست کارشناسی با حضور فعالان مردمی و بخش خصوصی، فارس به نتایج خوبی دست یافته که در مدت زمان مشابه گذشته بی سابقه ست.

مسعود منیعاتی فعال حوزه مردم نهاد گردشگری و میراث فرهنگی در این باره معتقد است:

در ساختاری که مدیران اعتقاد خاصی به خرد جمعی ندارند نقطه قوت این معاونت مشورت پذیری است

مدیر انجمن دوست داران میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به نقش هیات اندیشه ورز گردشگری استانداری در پیشبرد اهداف گردشگری استان گفت: دو سال پیش بدون اینکه مصوبه ای وجود داشته باشد در بحث ایجاد اتاق فکر و هم فکری با متخصصین، به صورت خود جوش هیات اندیشه ورزی شکل گرفت که منجر به تصویب مصوبات خوبی برای استان شد.

 او با تقدیر از اصلاح ساختارهای مدیریت کلان در حوزه گردشگری استان که در این معاونت طی دوسال انجام پذیرفت اظهار داشت: البته تغییر در ساختارها به تنهایی کفایت نمی کند و گام بعدی پس از اصلاح ساختارها انتخاب مدیرانی است که با جان و دل و با تمام توان به دنبال تغییر و تحول در حوزه گردشگری باشند، وگرنه زیر مجموعه غیر همراه راهی برای عدم تمکین در ساختارها پیدا خواهد کرد.

مسعود منیعاتی با تشکر از استاندار پیشین فارس برای تفویض اختیار امورات گردشگری به این معاونت و الزام دستگاه ها برای تمکین اظهار داشت اکنون باید دید طی این دو سال، سایر دستگاه ها تا چه حد به این ساختار تمکین کردند؟ 

وی توجه بیشتر به سازمانها برای دیده شدن دستاوردهایشان در حوزه گردشگری را راه حل موثری برای همراهی بیشتر در این زمینه دانست و افزود: به عنوان یک گروه مردم نهاد که پیگیر مسائل گردشگری استان هستم شاهدیم در برخی دستگاه ها اقدامات موثری انجام شده که روابط عمومی ها و رسانه ها میتوانند نقش مهمی در دیده شدن این دستاوردها داشته باشند.

مدیر انجمن دوستداران میراث‌فرهنگی فارس سازمان‌های مردم‌نهاد را بازوان اجرایی جامعه مدنی قلمداد کرد که نقشی حیاتی در ارتقای شفافیت، نظارت عمومی و ارائه راه‌حل‌های خلاقانه برای چالش‌های پیش‌روی جامعه دارند و از مسئولین خواست این فعالیتهای عام المنفعه و داوطلبانه را ارج نهند و نسبت به استفاده از ظرفیت عظیم مردمی همت گمارند.

او در پایان مسیر توسعه گردشگری فارس را رو به رشد دانست و افزود در این راه با چالش هایی روبرو هستیم که همت بیشتر مسئولین اجرایی را می طلبد و البته گروه های مردم نهاد همچون گذشته در کنار بخش دولتی با جدیت پیگیر رفع مشکلات این مسیر خواهند بود.

هم اکنون زمان برداشت نتیجه است

امیرحسین حکمت نیا از مدیران و اساتید حوزه گردشگری فارس نیز میگوید:

ساختارهای بسیاری پس از ایجاد معاونت گردشگری اصلاح شده است و هم اکنون زمان برداشت نتیجه است و امیدواریم این روند ادامه پیدا کند و با تغییرات مدیریتی متوقف نگردد. وی افزود مدل شتابدهی و چابک سازی در پروژه های گردشگری که در مدت شروع شده در سایر مجموعه ها مورد الگوگیری قرار گرفته و منشا تحولات بسیاری شده است.

توسعه گردشگری بدون نگاه فراجناحی امکان پذیر نیست

دکتر منصوری مشاور اقتصادی استاندار و فعال حوزه اقتصادی، تخصص محوری را نقطه قوت این معاونت میداند که موجب بهره گیری از دانش همه سلایق و دیدگاه ها گردیده و آنجا را تبدیل به قوی ترین بخش استانداری به لحاظ حضور و همراهی اساتید مختلف کرده است.

وی با انتقاد از برخی نگاه های تک محوری و جناحی که حتی در صدور مجوزات بر سر راه کارآفرینان مانع تراشی میکردند افزود توسعه گردشگری با نگاه حزبی امکان پذیر نیست و نگاه فراجناحی که در این معاونت حکمفرماست منجر شد صاحبان فکر و اندیشه با دیدگاه های متفاوت در کنار یکدیگر قرار گیرند و در اهلیت سنجی ها نیز ملاک ارزیابی توان و تخصص و سوابق اجرایی افراد مدنظر قرار گیرد.

منصور افزود کشور از افرادی با این تفکرات فقیر است و امیدوارم مدیرانی این چنین که در هر سمتی منشا اثر هستند در سطح ملی تسری یابند.

او اشاره ای به یکی از مجموعه های گردشگری استان نیز داشت و گفت در روزهایی که کشور با مشکلات امنیتی مواجه بود ایشان توریست خارجی داشت و در کمال آرامش مشغول پذیرایی از گردشگران خارجی بود به این دلیل که سبک کاری او و نوع مواجهه اش با سایر فرهنگ ها بود که مورد اقبال توریست های خارجی قرار گرفت و این نشان می دهد ایرانیان چه ظرفیتی بی نظیری دارند که حتی دشمنی های بیرونی نیز نمیتواند مانع از تعامل سازنده آنان با مردم دنیا شود.

مسیری شروع شده که سالها استان به آن نیاز داشته است/ نق زدن ها به حل مساله تبدیل شد

دکتر عامری استاد دانشگاه و فعال حوزه گردشگری نیز در این باره گفت:

مسیری شروع شد که سالها استان به آن نیاز داشت فضایی فارغ از حب و بغض و دسته بندی های سیاسی و اعتقادی در این معاونت حاکم است و توانسته چتری بگستراند که همه بتوانند زیر آن جای بگیرند و این کار به نحو احسن انجام شد و ما سپاسگزاریم.

وی افزود هنر گوش دادن هنری است که ما در بین مدیران کمتر سراغ داریم اما اینجا به دیدگاه هایی مجال اظهارنظر داده شده که تصور نمیشد از آنها نیز میتوان آموخت.

داشتن نگاه حل مسله به مقوله ها نقطه قوت دیگر این معاونت است. در اینجا  نق زدن ها و غر زدن ها به یک مساله تعریف شده تبدیل می شود که می تواند راه حل داشته باشد و این دو خصوصیت وجه تمایز این معاونت با سایر مجموعه هاست.

عامری ابراز امیدواری کرد این زیرسازی ها حفظ بشود چراکه با کمک همین جمع، مسائل زیادی را می توان حل کرد و این پتانسل کاملا وجود دارد.

ناامید نمی شویم

دکتر گواهی فعال بافت تاریخی و تسهیلگر حوزه سرمایه گذاری گفت:

بیش از ده سال از زمان دفاتر تسهیلگری با دوستان همکاری دارم و اذعان دارد در همه حوزه های فرهنگی هنری گردشگری بافت تاریخی منشا اثر بودند.

به جرات میتوانم بگویم در این معاونت برای گردشگری در کل ایران حرف برای گفتن وجود دارد.

وی افزود در حوزه سرمایه گذاری و به ویژه گردشگری آبی مشوق خوبی برای سرمایه گذاران وجود دارد و موانع موجود نیز ما را خسته نمی کند. گواهی ادامه داد به شخصه تا کنون با بیش از صد سرمایه گذار رایزنی کرده ام و امید داریم بالاخره این تلاش ها نتیجه دهد و فارس مسیر توسعه ای خود را طی کند.

باید بجنگی و تلاش کنی و پیگیری های مستمر انجام دهی! اینجا نباید منتظر این و آن باشی!

خسروانی دبیر میز ملی گردشگری عشایر گفت:

«باید بجنگی و تلاش کنی و پیگیری های مستمر انجام دهی اینجا نباید منتظر این و آن باشی» این جمله ای بود که همواره پس از مواجهه با موانع متعدد در مسیر توسعه گردشگری استان، در این معاونت می شنیدم

وی افزود متاسفانه اختلاف نظرها، نخبه کشی ها و نگاه های تنگ نظرانه باعث عقب ماندگی در گردشگری شده است و بعضا بودجه ها به دست اهالی آن نمی رسد.

گردشگری با تک تک سلول های اینجا عجین شده است

مهندس افشاری از فعالین گردشگری روستایی است و سبک خاصی دارد که می توان آن را تسری داد. او خانه بوم گردی دارد که با تعامل سازنده با مردم روستا توانسته معتمد مردم شود و اعتماد سازی ایجاد کند. بوم گردی وی محلی برای حل مشکلات اهالی روستا شده است.

افشاری اظهار داشت به این باور رسیدم که گردشگری با تک تک سلول های این معاونت عجین شده است اما درخواست دارم معضلات بین بخشی ادارات حل شود و ضوابط دست و پاگیر سازمانها برطرف گردد.

خواسته هایمان را به گوش مسئولین کشوری رساندیم

آقامیر فعال حوزه بوم گردی گفت:

یکی از زیباترین اتفاقاتی که در این معاونت برای ما افتاد که جای تقدیر و تشکر دارد و حاصل همین هیات اندیشه ورز است این است که یاد گرفتیم با ادبیات چانه زنی سهم فارس را از کشور مطالبه کنیم.

او با بیان اینکه یکی از مشکلات ما در این بیست سالی که در حوزه گردشگری فعالیم این بود که نمی توانستیم خواسته های خودمان را از فارس به گوش کشور برسانیم افزود اما در اینجا در جلسات کلانی که گرفته شد به عنوان صاحب نظر طرف مشورت قرار گرفتیم ضمن اینکه با نظرات سایر متخصین آشنا شده و خود این جلسات مانند یک کارگاه آموزشی نقش موثری در ارتقا دانش گردشگری استان داشته است.

امیدواریم کارهای زیربنایی انجام شده استمرار یابد

جوانمردی مدیر بوتیک هتل شاه پریون

ایجاد معاونت گردشگری نقطه عطف بزرگ برای شهر و استان فارس محسوب می شود و همکاری با این ساختار برای ما باعث افتخار است.

وی ابراز امیدواری کرد کارهای زیربنایی انجام شده استمرار یابد و شاهد بالفعل شدن بسیاری از اقدامات انجام شده باشیم.

جوانمردی افزود مشکلات با پیگیری حل می شود و مجموعه ما توانست مشکلاتی که پیگیری آن به عهده شهرداری بود از جمله آسفالت و پارکینگ را برای بافت تاریخی با پیگیری حل کند.

وی با تاکید بر همکاری بخش خصوصی و دولتی برای پیشبرد پروژه ها و زیرساخت های گردشگری اعلام آمادگی خود را در جهت همکاری با معاونت برای پیگیری طرح های کلان بیان داشت.

هوشمندسازی و افزایش مشارکت مردمی دو عامل سرعت بخشی به توسعه گردشگری

این نکات بخشی از نظرات فعالان گردشگری در خصوص تغییرات ساختاری در فارس است اما به عقیده نگارنده هوشمندسازی و افزایش مشارکت مردمی دو عامل سرعت بخشی به توسعه گردشگری است که میتواند این مدیریت سیستمی را موفق تر گرداند.

اکنون که سند توسعه گردشگری استان درحال تدوین است و حاکمیت تکلیفی برای ورود به حوزه اجرایی گردشگری ندارد و دارای نقش نظارتی، حمایتی و راهبردی  در این حوزه است، همچنین دولت توان افزایش نیروی انسانی برای تقویت بعد نظارتی بر عملکرد سایر بخش ها و مجموعه ها را ندارد لازم است اولا با تعریف نقش های بیشتر برای گروه های مردمی مشارکت آنها را در پیشبرد اهداف گردشگری فعال تر نماید و هم افزایی دو سویه دولت مردم را پررنگتر نماید و ثانیا از فناوری های روز و نرم افزارهای هوش مصنوعی برای این هدف استفاده کند.

در واقع مزیت استفاده از فناوری به جای افزایش نفرات دقت، سرعت، و افزایش ابعاد نظارتی است تا مشخص گردد کدام سازمانها و مجموعه ها در انجام وظایف خود کوتاهی می نمایند.

به امید آنکه هرچه سریعتر موانع توسعه گردشگری به عنوان بزرگترین عامل و راهبرد اقتصادی فرهنگی استان مرتفع گردد و فارس با برداشتن گام های بزرگتر الگویی فاخر برای کشور شود.

پایان پیام / 5869