آیا صنعت گردشگری یک کشور میتواند در جنگهای نرم مورد حمله قرار گیرد؟

✍️ یادداشت مسعود منیعاتی

در دوره‌های تقابل ایدئولوژیکی، از جمله جنگ های نرم و سرد، کشورها اغلب از ابزارهای غیرمستقیم برای آسیب رساندن به رقبای خود استفاده می‌کنند. یکی از این ابزارها، حمله نرم و نامحسوس به صنعت گردشگری کشور هدف است. گردشگری نه تنها منبع درآمد اقتصادی، بلکه یکی از مؤثرترین ابزارهای تبلیغات فرهنگی و انتقال مستقیم پیام‌های یک ملت به جهان است. بنابراین، هدف قرار دادن این صنعت می‌تواند دو ضربه اساسی وارد کند:

۱- تضعیف اقتصاد ملی از طریق کاهش درآمدهای گردشگری.

۲- فلج کردن ابزارهای انتقال فرهنگی از طریق تعاملات مستقیم.

شیوه‌های حمله به گردشگری در تقابل نرم:

۱- ایجاد احساس ناامنی:
القای ناامنی از طریق انتشار اخبار نادرست، برجسته کردن وقایع کوچک یا بزرگ‌نمایی مشکلات اجتماعی، سیاسی یا زیست‌محیطی، می‌تواند گردشگران را از سفر به آن کشور باز دارد.

۲- تخریب هویت فرهنگی:
از طریق تبلیغات منفی، تلاش می‌شود تا میراث فرهنگی، تاریخ و ارزش‌های یک ملت به‌عنوان غیرمتمدن، عقب‌مانده یا حتی متجاوز به تصویر کشیده شوند.

۳- تحریم‌ها و محدودیت‌های مسافرتی:
در برخی موارد، محدودیت‌های ویزا،بیمه و  هشدارهای مسافرتی یا حتی تحریم‌های اقتصادی می‌تواند مستقیماً بر ورود گردشگران به کشور تأثیر بگذارد.

۴- استفاده از شبکه‌های اجتماعی و فناوری:
در عصر دیجیتال، شبکه‌های اجتماعی ابزار مؤثری برای تأثیرگذاری بر افکار عمومی هستند. انتشار محتواهای تحریف‌شده یا تجربیات منفی جعلی می‌تواند اعتماد جهانیان به گردشگری یک کشور را کاهش دهد.

پیامدهای فلج شدن گردشگری بر تبلیغات فرهنگی:

۱- قطع ارتباط مستقیم با جهان:
گردشگری یکی از معدود راه‌هایی است که مردم می‌توانند بدون واسطه با فرهنگ و تاریخ یک کشور آشنا شوند. کاهش گردشگری به معنای قطع این ارتباط و کاهش فرصت‌های انتقال پیام‌های فرهنگی است.

۲-تضعیف تصویر ملی:
وقتی گردشگران خارجی حضور کمتری داشته باشند، روایت‌های رسمی کشور جای خود را به تبلیغات منفی می‌دهند و تصویر جهانی آن کشور بیشتر تحت تأثیر رسانه‌های خارجی قرار می‌گیرد.

۳- افت تعاملات فرهنگی:
گردشگری پل میان فرهنگ‌هاست. با کاهش گردشگری، امکان گفت‌وگو و تعامل مستقیم فرهنگی کاهش می‌یابد، که به‌نوبه خود به تقویت سوءتفاهم‌ها و شکاف‌های ایدئولوژیکی کمک می‌کند.

راهکارها برای مقابله:

۱- تولید روایت‌های مثبت و مبتنی بر واقعیت:
باید از ظرفیت رسانه‌ها، گردشگران داخلی و تأثیرگذاران (اینفلوئنسرها) برای تولید محتواهای واقعی و جذاب استفاده شود که تصویر مثبت کشور را به جهان ارائه دهد.

۲-تقویت گردشگری دیجیتال:
با ارائه تورهای مجازی، مستندهای جذاب و پلتفرم‌های دیجیتال، می‌توان تجربه حضور در کشور را برای افرادی که نمی‌توانند سفر کنند، فراهم کرد.

۳- تعامل مؤثر با گردشگران خارجی:
ایجاد برنامه‌هایی که گردشگران را به انتقال تجربیات مثبت خود در شبکه‌های اجتماعی تشویق کند، می‌تواند به مقابله با تبلیغات منفی کمک کند.

۴- دیپلماسی عمومی و فرهنگی:
تعاملات فرهنگی از طریق برنامه‌های بین‌المللی، نمایشگاه‌ها و جشنواره‌ها می‌تواند جایگزینی برای گردشگری مستقیم باشد و ارتباطات فرهنگی را حفظ کند.

۵- بهبود زیرساخت‌ها و تضمین امنیت:
ارائه یک تجربه گردشگری امن و منحصربه‌فرد، بهترین پاسخ به تبلیغات منفی است و می‌تواند اعتماد گردشگران را بازگرداند.

در جنگ سرد فرهنگی، گردشگری به‌عنوان یکی از اهداف اصلی حملات غیرمستقیم، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و مدیریت هوشمندانه است. کشورها باید با بهره‌گیری از تکنولوژی و دیپلماسی فرهنگی، ابزارهای تبلیغاتی خود را تقویت کرده و از این صنعت به‌عنوان سپری در برابر تبلیغات دشمن استفاده کنند.

پایان پیام / 5718