چاقی پنهان تهدیدی خاموش برای سلامت بدن

به گزارش خبرنگار گنجینه فارس، احتمالاً همه ما تا به حال در مورد «شاخص توده بدنی» یا BMI شنیده‌‌ایم؛ این شاخص به ‌طور رایج برای ارزیابی تناسب وزن با قد مورد استفاده قرار می ‌گیرد و یکی از ابزارهای متداول برای تشخیص چاقی یا لاغری است؛ اما با وجود کاربرد ساده و گسترده،BMI  محدودیت ‌هایی جدی دارد

داشتن وزن طبیعی، لزوماً به معنای سلامت متابولیک نیست؛ چاقی پنهان می ‌تواند به‌ صورت خاموش سلامت بدن را تهدید کند؛ با افزایش آگاهی، پایش های منظم و اصلاح سبک زندگی، می ‌توانیم از بروز بیماری ‌های جدی مرتبط با این وضعیت پیشگیری کنیم.

«مهسا رضائی» کارشناس ارشد تغذیه بالینی دانشکده تغذیه و علوم غذایی دانشگاه علوم پزشکی شیراز در گفتگو با خبرنگار گنجینه فارس به بررسی این پدیده پرداخت و گفت: شاخص توده بدنی، تنها وزن کلی بدن را در نظر می‌گیرد و تفکیکی بین بافت چربی و بافت عضلانی قائل نیست؛ همچنین درصد چربی بدن و نحوه توزیع آن را مشخص نمی‌‌کند. برای مثال، یک ورزشکار حرفه ‌ای با حجم عضلانی بالا و چربی اندک ممکن است BMI بالای ۳۰ داشته باشد و به اشتباه چاق تلقی شود، در حالی که علت وزن بالای او عضله است، نه چربی.

وی ادامه داد: مورد دیگر، پدیده‌ای است به نام چاقی با وزن طبیعی؛ در این شرایط، فرد دارای BMI طبیعی (بین ۱۸.۵ تا ۲۴.۹) و وزن نُرمال است، اما میزان توده چربی بدن او بالاست و معمولاً ممکن است توده عضلانی او کم باشد؛ این افراد اغلب چربی احشایی بالاتر نیز دارند که در اطراف اندام ‌های حیاتی مانند کبد، معده، قلب و کلیه‌‌ها تجمع می‌یابد؛ این نوع چربی برای سلامتی خطرناک است.

رضایی با بیان اینکه افراد دچار چاقی پنهان، به ‌اندازه افراد دارای چاقی آشکار، در معرض بیماری‌هایی مانند سندرم متابولیک، مقاومت به انسولین، دیابت نوع ۲، اختلالات چربی خون، فشار خون بالا و بیماری‌های قلبی_ عروقی هستند، افزود: بنابراین اگر در مورد سلامت‌مان نگران هستیم، داشتن وزن طبیعی به تنهایی کافی نیست.

این کارشناس ارشد تغذیه بالینی با طرح این پرسش که چگونه چاقی با وزن نرمال را تشخیص دهیم؟ عنوان کرد:
قدم اول، محاسبه BMI که باید در بازه طبیعی یعنی بین ۱۸.۵ تا ۲۴.۹ باشد، قدم دوم، سنجش درصد چربی بدن که اگر این مقدار در زنان بالای ۳۰ درصد و در مردان بالای ۲۵ درصد باشد، فرد در دسته چاقی با وزن نرمال قرار می ‌گیرد. قدم سوم‌ هم افرادی هستند که ممکن است هنوز به بیماری‌های متابولیک مبتلا نشده باشند، اما در معرض خطر بالای ابتلا قرار دارند.

درمان چاقی با وزن نرمال: چگونه مدیریت کنیم؟

وی در پاسخ به این سوال که چاقی با وزن نرمال را چگونه مدیریت کنیم؟ اظهار کرد: در حال حاضر درمان قطعی مشخصی برای این وضعیت وجود ندارد، اما با تغییر سبک زندگی و تغییر ترکیب بدن می ‌توان آن را به‌ خوبی مدیریت کرد و در همین راستا ورزش‌های مقاومتی مانند بد‌نسازی و تمرین با وزنه برای افزایش بافت عضلانی و کاهش چربی، ورزش‌های هوازی با شدت متوسط مانند پیاده روی سریع، دوچرخه ‌سواری و... برای کاهش چربی احشایی و بهبود عملکرد متابولیکی و قلبی - ریوی به مدت حداقل ۱۵۰ دقیقه در هفته توصیه می‌شود.

پیروی از رژیم غذایی مناسب زیر نظر متخصص تغذیه:

این کارشناس تغذیه معتقد است که هدف از رژیم گرفتن، گاهی کاهش وزن نیست؛ بلکه هدف کاهش چربی بدن و افزایش عضله بدون تغییر چشمگیر در وزن است. تمرکز باید بر مصرف مقادیر مناسب پروتئین‌ها، محدود کردن غذاهای پُر کالری ولی کم‌ ارزش مثل فست ‌فود، قندهای ساده و کربوهیدرات‌های تصفیه ‌شده و دریافت کافی ریز مغذی‌ها باشد.

رضایی بهبود سبک زندگی، خواب کافی، مدیریت استرس، کاهش زمان بی ‌تحرکی و نشستن‌های طولانی و معاینات دوره‌‌‌ای پزشکی جهت بررسی وضعیت مقاومت به انسولین، پروفایل چربی خون، آنزیم ‌های کبدی و نشانگرهای التهابی؛ در صورت نیاز، درمان دارویی برای کنترل اختلالات متابولیک را موثر برشمرد.

پایان پیام / 10229