شیراز چگونه به جایگاه حقیقی خود به‌عنوان سومین حرم اهل بیت (ع) در کشور می‌رسد؟

موافقان طرح توسعه حرم های مطهر امام زادگان شیراز معتقدند توسعه حرم و مسیرهای ارتباطی میان امام زادگان واجب التکریم شیراز با حفظ پلاک های واجد ارزش، نقش موثری در ارتقا جایگاه شیراز بعنوان سومین حرم اهل بیت علیهم السلام دارد، از طرفی جولان مهاجرین و معتادین متجاهر و فقر فرهنگی بافت اطراف حرم، آنها را بر این تصمیم مصمم تر میکند که باید تدبیری اندیشید و این منطقه را سر و سامان داد. مخالفین این طرح نیز معتقدند فارغ از نارضایتی اهالی محل برای ترک خانه هایشان، بافت تاریخی هویت فرهنگی و تاریخی این شهر است و خالی نمودن بافت از سکنه فرصتی برای تخریب آن و خیانتی جبران ناپذیر به تاریخ و فرهنگ اصیل این منطقه خواهد بود.

برای پاسخ به این دغدغه ابتدا باید گذری به موضوع زیارت داشت که اصولاً شاخص های توسعه فرهنگ زیارت چیست و از چه عواملی تاثیر می‌پذیرد؟

آیا توسعه ساختمانها و صحن و سراها لزوما موجب ارتقا فرهنگ زیارت خواهد شد یا خیر؟

پژوهش ها نشان میدهد آن جاذبه ای که مردم را به سوی حرمها می‌کشاند ارتباط معنوی میان روح مقدس آرمیده در حرم و قلوب مردم است و نوع معماری و زیرساخت های رفاهیِ حضور مردم در حرمها جایگاه بعدی را در این جذبه دارد، لذا چنانچه به واسطه تخریب هویت تاریخی و فرهنگی شهر و کوچ اجباری مردم به بهانه توسعه حرم ها، بدگمانی و خللی در این ارتباط قلبی و باورهای دینی مردم به وجود آید، دیگر بهترین ساخت و سازها و مرفه ترین امکانات نیز نخواهد توانست مردم را به سوی حرمها بکشاند.

همچنانکه ساختمانهای عریض و طویل دینی و مذهبی نیز صرفا نمیتواند هویت و باورهای مذهبی مردم را تقویت کند و انقلاب در قلب‌ها باید صورت بپذیرد. با این رویکرد برای توسعه گردشگری دینی و تقویت اقتصاد زیارت، با مطالعه تجربیات کشورهای موفق در حفظ هویت تاریخی و نظر کارشناسان و اساتید بومی و ملی، میتوان بهترین تدبیر را برای توسعه این بخش با حفظ بافت تاریخی اندیشید، چه اینکه هنر، فرهنگ و هویتِ آثار بجای مانده از سالیان پیش پیوند عمیقی با هویت دینی ما نیز دارد.

چندی پیش معاون گردشگری و زیارت استانداری از رایگان شدن عوارض بهسازی و مرمت محدوده ۳۶۰ هکتاری حرم خبر داد و پیشنهاد برگزاری رویدادهای ملی و فراملی را در این منطقه مطرح نمود و تجربه به درستی نشان داده است که سیاست های تشویقی و رفت و آمد مستمر مردم در مراکز گردشگری و برگزاری رویدادهای فرهنگی عرصه را بر جولان معتادین و برهم زنندگان امنیت مردم تنگ خواهد کرد! و با همین روش به سادگی می‌توان فضای امن فرهنگی برای حضور گردشگران و زائران مهیا نمود.

البته مجریان طرح توسعه حرم، مباحثی در خصوص حفظ و بهسازی و مرمت خانه‌های تاریخی برای مصارفی چون اقامتگاه، مراکز فرهنگی و علمی و... مطرح میکنند که اگر چنین است بهتر است مردم را محرم بدانند و شفاف و گویا پلاک به پلاک از طرح های خود برای احیای بافت اطراف حرم سخن بگویند و مردم را از نگرانی خارج کنند، یا اینکه کار را به خود مردم بسپارند.

به راستی چه کسی دلسوزتر و دغدغه مندتر از خود مردم در حفظ و احیای هویت تاریخی یک ملت! همانها که تاریخ را در کوچه پس کوچه های محلات قدیمی شهر زندگی کرده اند و با گوشه گوشه آن خاطره دارند!

و نکته آخر حواسمان باشد در این دعوا بر سر توسعه حرم ها، نسلی به انزوا و فراموشی سپرده می‌شوند که شاید چندی بیشتر مهمان ما نباشند، همان بزرگترها و مادر بزرگ و پدربزرگ هایی که خانه هایشان اطراف حرم است و سینه هایشان پر از ناگفته ها از هویت و فرهنگ اصیل ایرانی اسلامی است، آنها را دریابیم صحبتهایشان را بشنویم و به نسل بعد منتقل کنیم که فردا دیر است.

پایان پیام / 164