فرهنگ ناکارآمد گلایه‌؛ مانع پنهان در مسیر حل بحران انرژی ست

به گزارش خبرنگار گنجینه فارس، علی غلامی فعال و کنشگر اجتماعی در یادداشتی به واکاوی فرهنگ گلایه و تفاوت آن با مطالبه گری در میان مردم و مسئولان پرداخت و نوشت:

در میانه ی بحران‌های مکرر آب، برق و گاز، آنچه بیش از خود بحران نگران‌کننده است، فرهنگی‌ست که ما را به گلایه‌کردن عادت داده، نه اقدام‌کردن مسئولانه.

نماینده مجلس گلایه می کند، وکیل و وزیر گلایه می کند، راننده تاکسی و معلم گلایه می کند!

این به معنای گسست معنایی در ادبیات مطالبه گری و مسئولیت شناسی ست بدین معنا که جامعه ما هنوز تفاوت میان دو موضع اجتماعی : گلایه و مطالبه را نیاموخته است!

بهمین دلیل است که مساله به عادت تبدیل می شود و حل مساله به ذهن فرسایی در مساله ای زاده شده از قبلی مبدل می شود و این ردپای واضح تمامی بحران های ماست!

همه ما روزانه می‌نالیم، می‌شنویم، ابراز ناراحتی می‌کنیم، اما کمتر به میدان اصلاح منطبق بر نقش مان قدم می‌گذاریم؛ هم مردم، هم مسئولان دچار این بی فرهنگی مزمن گلایه زدگی هستیم.

در چنین فضایی، هر گلایه و ناخشنودی بی‌عمل است و هر شنیدنی بی‌پاسخ خواهد بود و درد بزرگی ست که این عادت در تمامی سطوح جامعه جایگزین مسئولیت‌پذیری شده است.

این فرهنگِ گلایه‌زدگی، سطحی و بی ریشه است، افقی ندارد و منشا بحران و عادت به بی عملی در برابر بحرانهاست و اگر اینگونه نبود این وضعیت مان در اقتصاد، فرهنگ،ورزش،رفاه زندگی و... توجیه عقلانی داشت و همین بی‌عمقی ادبی و  نظری ست که باعث می‌شود بحران‌ها به جای اینکه در مشارکتی مدنی و همگانی حل شوند، عادی جلوه می کنند.

وقتی قطعی برق یا کمبود گاز دیگر موجب چاره جویی و واکنش ساختاری و مشترک میان مردم و مسئولین نمی‌شود، بلکه صرفاً به یک موضوع برای نارضایتی روزمره یکی نسبت به دیگری تبدیل میشود، یعنی همه ما به‌جای درمان، به درد عادت کرده‌ایم.

در این میان، هشدار پیامبر اسلام (ص) بیش از همیشه کاربردی است:

هر کس دو روزش یکسان باشد، زیان‌کار است.

چگونه می‌پذیریم که زندگی امروز مان، نه‌تنها بهتر از دیروز نباشد، بلکه سخت‌تر و بی‌ثبات‌تر هم باشد؟

مگر نه اینکه بهبود مستمر، نه یک آرمان، بلکه یک وظیفه ایمانی و انسانی و همگانی ست؟

فرهنگ مؤثر در مواجهه با بحران، باید از سطح گلایه عبور کند و به ایجاد چرخه واقعی حل بحران متعهد شود.

کشوری با این میزان از منابع انرژی، نباید گرفتار قطعی های گسترده و ضعف در توزیع و حفاظت از منابع استراتژیک خود باشد.

پدافند غیرعامل باید از یک دستورالعمل کاغذی به یک سامانه پویا و کاربردی و مورد استفاده در زیست روزانه مردم تبدیل شود.

همچنین، بهینه‌سازی مصرف انرژی نه یک توصیه، بلکه یک ضرورت تمدنی است.

ما در چرخه‌ای گرفتار آمده‌ایم که در آن مصرف بی‌رویه و اتلاف گسترده، ریشه در همان فرهنگ واکنش‌محور و غیرپیش‌نگر دارد. بدون اصلاح نگاه، مدیریت علمی، و آموزش عمومی، مردمی سازی پدافند غیر عامل و از همه مهمتر تقویت فرهنگ بیان خواسته در جامعه ، نمی‌توان این چرخه را شکست.

تا زمانی‌که گلایه‌مندی به‌جای اقدام و شنیدن به‌جای حل‌کردن نشسته باشد، بحران‌ها باقی خواهند ماند و ما، هم سرمایه اجتماعی‌مان را از دست خواهیم داد و هم آرمان‌های دینی، عقلانی و ملی‌مان را دچار  ضعف خواهیم کرد.

پایان پیام / 10172