پول یا دغدغه ؟ کدام یک نجات دهنده آثار تاریخی ایران است؟

بسیاری از کشورهای توسعه یافته در تشکیل انجمن های غیر دولتی برای حفاظت از میراث فرهنگی سابقه ای طولانی دارند. در این کشورها حفاظت از میراث فرهنگی جزو اولویت های اصلی دولت است و سازمان های غیر دولتی نقش تعیین کننده ای در این زمینه دارند. اعضای انجمن ها بیشتر افراد متخصص و دغدغه مند هستند که دربردارنده گروه های تحصیل‌کرده است که دغدغه میراث و فرهنگ خود را دارند و وقت و انرژی زیادی را برای آن اختصاص می دهند.

از جمله فعالیت های این انجمن ها که نقش مهمی در حفظ میراث فرهنگی این کشور دارد می توان به اطلاع رسانی، ایجاد حساسیت در جامعه نسبت به میراث و هویت فرهنگی اشاره کرد. همچنین مستندسازی این دسته از فعالیت ها شامل اقدامات ترویجی و تبلیغی (تولید محتوای اگاه سازی، برگزاری جلسات، چاپ کتاب و مقالات ، برگزاری نمایشــگاه، کنفرانس، بازدید، ورود به مدارس، حضور در رادیو و تلویزیون و چاپ مطلب در مطبوعات) شرکت در رویدادهای ملی و بین المللی مانند روزهای میراث فرهنگی و موزه که هر سال برگزار می شود.

شناسایی و فهرست کردن عناصر میراثی و در مواردی درخواست ثبت آنها و جمع آوری اسناد قدیمی مربوط به شهر مانند روزنامه ها، اسناد خطی و کارت پستال های قدیمی، مرمت بناهای تاریخی و همکاری در تهیه طرح های شهری از دیگر اقدامات این انجمن ها در راستای حفاظت و توجه به میراث فرهنگی است.

در بسیاری از کشورهای پیشرو در زمینه حفاظت از میراث فرهنگی نقش اصلی را سازمانهای مردم نهاد متخصص و دغدغه مند بازی میکنند. آنها جامعه را نسبت به تحکیم هویت و حفظ آثار تاریخی حساس میکنند و در نهایت این عموم مردم کف جامعه هستند که هر کدام با نقشی کوچک در تشکیل هدف بزرگ تاثیر گذاری میکنند.

در تشکیل خیریه میراث فرهنگی نخستین چیزی که به ذهن شنونده میرسد مشکل مالی حفاظتگران است حال اگر توسط مردم و سازمانهای مردم نهاد باشد میتواند به مرمت بخش کوچکی از آثار کمک کند . اگر خیریه توسط دولت تاسیس شود و مدیران آن دولتی باشند یک نشانه بزرگ دارد و آن این است که حفاظتگر (دولت) به مردم و بخصوص سازمانهای مردم نهاد کنشگر اعتماد ندارد و صرفا گوشه چشمی به پول افراد ثروتمند دارد.

اکنون سوال مهم این است: آیا این پول میتواند جایگزین نقش مردم کف جامعه در حفاظت از آثار تاریخی باشد؟ پاسخ قطعا خیر است

سوال دیگر این است که آیا استفاده از کمک خیرین برای مرمت آثار اشتباه است؟ پاسخ باز هم قطعا خیر است.

پسندیده این بود که با مشارکت سمنهای میراثی و خبرنگاران مستقل القلم در نقطه نقطه کشور از کمک خیرین برای توانمند کردن همین گروههای محلی استفاده می شد تا نقش خود را در حساس کردن و مسئولیت پذیر کردن جامعه دقیقتر و تاثیر گذار تر انجام دهند و باز هم برسیم به تکلیف مردم کف جامعه.

باپول خیرین نهایتا چند موزه احداث شود و چند اثر هم مرمت شود. تکلیف صدها هزار اثر عظیم فرهنگی و تاریخی در نقطه نقطه کشور چه میشود؟

آیا میدانستید اگر ۸۰ درصد مردم ایران یک ماه یارانه خود را به بافت تاریخی شیراز، یزد، اصفهان و . . اهدا کنند و یک روز از ۳۰ روز کاری خود را ببخشند با این حجم از پول این آثار برای چند صد سال آباد میشدند و ده ها هزار نفر مستقیما شاغل میشدند ؟

توان بخش خصوصی مردمی با حمایت دولت و تسهیلگری در امور میراثی و گردشگری را دست کم نگیرید.

جلب اعتماد مخاطبین به کنار توان کدام یک از خیرین عزیز میتواند جایگزین توان عامه مردم باشد ؟

جناب دارابی عزیز ما سمنها راه را اشتباه نرفتیم فقط تا پایان راه فاصله داریم.

مسعود منیعاتی

مدیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی و گردشگری فارس

پایان پیام / 211